گياه شويد Anethum graveolens دربیماریهای گوارشی
گیاه شوید از خانواده جعفري یا چتریان Apiaceae گیاهی یک ساله است که داراي برگ هاي سبز روشن می باشد. برگ هاي شوید پر مانند هستند، به طوري که در دو طرف دمبرگ به قطعات باریک بلندي تقسیم شده اند.
میوه هاي شوید که به صورت دانه هاي ریز، خشک و پهن هستند به رنگ قهوه اي کمرنگ بوده و داراي باله هاي حاشیه اي بسیار ظریفی میباشند عمدتاً میوه هاي خشک و ریز گیاه که معمولاً به عنوان دانه هاي شوید خوانده می شود مورد استفاده قرار می گیرد اما استفاده از قسمت هاي هوایی گیاه و اسانس روغنی آن نیز مورد استفاده قرار می گیرد، که از مهم ترین مواد مؤثره شوید می توان به کومارین ها و تریپترین ها اشاره کرد.
خواص دارويي و موارد مصرف : شويد در درمان سوء هاضمه، نفخ (به ويژه در كودكان) و اسپاسم به كار رفته، اثرات مسكن، محرك ترشح شير، مدر و كاهش چربي خون از آن گزارش شده است. تخم شويد آثار درماني مانند ضد تشنج، ضد درد، نفخ شكم، ادرار آور و براي تقويت معده به كار مي رود.
براي كساني كه اشتهاي زيادي به غذا ندارند و لاغر هستند تخم شويد بهترين دارو است زيرا اشتها را زياد كرده و معده را تقويت ميكند مشخص شده است كه گياه شويد ميتواند باعث منظم شدن چرخه قاعدگي در موشها شود همچنين، عصاره اين گياه در درمان زخم هاي معده مؤثر بوده، ترشحات معده را مهار كرده و ايجاد زخم معده را در موش مهار ميكند كه به نظر ميرسد به دليل وجود ترپنها و فلاوونوئيدهاي موجود در عصاره باشد
عصاره شويد داراي خواص پايين آورنده چربي و كلسترول خون است. همچنين عصاره گياه شويد داراي خواص ضدميكروبي است عصاره برگ شويد سبب بهبود ديابت نوع 2 القا شده توسط دگزامتازون در موشهاي صحرايي ماده ميشود. در واقع اين گياه سبب تنظيم انسولين، گلوكز سرم و پراكسيداسيون ليپيدها در اين جانوران شده و كاهش القا شده در هورمونهاي تيروئيدي و آنزيمهاي آنتياكسيدانت سرم اين حيوانات را معكوس ميكند
ميوه شويد داراي 4 - 5/2 درصد اسانس ميباشد كه مقدار آن بر اساس منطقه جغرافيايي و فصل تغيير كرده، تا 7/7 درصد 2 هم ميرسد. قسمت اعظم اسانس ميوه شويد، د-كارون د- ليمونن و آلفا فلاندرن است كه هرسه حدود 90 درصد اسانس را شامل ميشوند. تركيبات ديگر ميوه شويد عبارتند از ديلانوزيد (يك گزانتون گلي كوزيد)، كومارينها، كامپرول و تركيب 3 -گلوكورونيده آن، ويسنين ميريسيتيسين و ساير فلاونوئيدها، اسيدهاي فنلي، پروتئين (حدود 16 درصد)، چربي (درصد 10 - 15 حدود). از عصاره اين گياه در طب سنتي و محلي به عنوان دارويي براي رفع درد شكم و ورم معده، مفاصل و كمر استفاده ميش به نظر ميرسد كه اثرات ضدالتهابي و ضددردي اين گياه مربوط به تركيبات ليمونن، كارون و فلاونوئيدي باشد.
منابع:
ناصر حسینی، الهام توکلی دینانی، داروهاي گیاهی، 1389، ررسی کارآیی نهاده ها در زراعت گیاه دارویی شوید Anethum graveolens در منطقه رودهن، پیش شماره 3 پاییز 1389، صفحه 57 تا 62.
علي ولدي، سیما نصیری، ناصر عباسی، غلامرضا امین، 1388، بررسي اثرات ضدالتهابي و ضددردي عصاره هيدروالكلي دانه گياه graveolens. A فصلنامه گياهان دارويي، سال نهم، دوره دوم، شماره مسلسل سي و چهارم، بهار 1389.
شما می توانید این خبر را در قالب یک فایل PDF چاپ یا ذخیره کنید. |