سر درد و ميگرن
سر درد ها تقريبا هر انساني را در زماني به خود مشغول مي كنند. بيشتر سر درد ها كاركردي هستند و توسط اختلالات موقتي به وجود مي آيند و با هيچ نوع تغييرات آلي در مغز مرتبط نيستند
سر درد و ميگرن
- سردرد
- سر درد غالبا اين هشدار طبيعت است كه فرايندي مشكل ساز در جاي ديگري در بدن رخ داده است. با اين حال درد واقعي سر درد از تحريك دنباله هاي عصبي ماهيچه هاي شانه، گردن، پوست سر و ماهيچه هاي نرمي كه عروق خوني را در اين ناحيه احاطه كرده اند به وجود مي آيد.
- دلايل بروز
- آلرژي
- دلايل روحي و رواني
- خستگي چشم
- فشار خون بالا
- خماري ناشي از مصرف نوشيدني هاي الكلي
- ابتلا به عفونت
- قند خون پايين
- كمبود مواد مغذي
- وجود مواد سمي در بدن
- ميگرن
- درمان طبيعي و گياهي
- راه هاي درمان سر درد با توجه به عامل به وجود آورنده آن متفاوت مي باشد.
- آلرژي: آلرژي ها كه غالبا دليل ناشناخته بروز سردرد مي باشند، در افراد گوناگون متفاوت مي باشند. غذاهايي كه برخي افراد به آنها حساسيت دارند و مي توانند باعث بروز سردرد شوند شير و محصولات شير، شكلات، جگر، مرغ، الكل و ... هستند. افرادي كه با خوردن اين محصولات دچار سردرد مي شوندف بايد در مصرف آن احتياط كنند.
- دلايل روحي و رواني: احساسات شديد و عميق نيز مي تواند باعث بروز سردرد شود. بسياري افراد كه ظاهري خوب و خوشايند دارند در واقع ممكن است نگران بدست آوردن شغلي مناسب باشند يا نسبت به شخص يا چيز خاصي احساس تنفر كنند، اين خشم پنهان ممكن است خود را به صورت سردرد نشان دهد. بنابراين نبايد احساسات منفي را در خود پنهان كرد بلكه بايد آن را به شيوه درست از بين برد. سردرد هاي تنشي شايع ترين سر درد در بين تمام انواع سردرد مي باشند و توسط مشكلات روحي و رواني به وجود مي آيند كه در نهايت منجر به استرس مي شود. استرسس باعث مي شود كه ماهيچه هاي شانه، گردن و پوست سر به طور ناخود آگاه كشيده شود. فرد ميتلا به اين نوع سردرد بايد نهايت تلاش خود را براي رفع استرس كه دليل اصلي بروز اين نوع سردرد است انجام دهد.
- خستگي چشم: خستگي چشم علت شايع ديگر بروز سردرد است در چنين مواقعي بايد با يك متخصص چشم مشورت كرد و تحت درمان او قرار گرفت. تمرينات ساده چشمي همچون حركت چشم ها به پايين و بالا يا اطراف يا چرخاندن سر در حالي كه گردن قائم به سمت بالا ايستاده است. يا حركت سر به جلو و عقب هركدام سه بار، سپس حركت سر سه بار در جهت حركت عقربه هاي ساعت و سه بار در جهت مخالف حركت عقربه هاي ساعت مي تواند خستگي چشم را بر طرف كند.
- فشار خون بالا: اين سردرد معوملا به هنگم بيدار شدن از خواب در آغاز صبح از پشت سر شروع مي شود. شيوه مطمئن از بين بردن اين نوع سردرد فرو بردن ساق پا در وان آب گرم براي مدت 15 تا 20 دقيقه مي باشد. اين كار باعث منحرف شدن خون از سر به پاها مي شود كه موجبات تسكين سردرد را براي بيمار به همراه خواهد داشت.
- مصرف نوشيدني هاي الكلي: مصرف نوشيدني هاي الكلي باعث تورم عروق خوني مي شود كه خود اين تورم باعث ايجاد سردرد هاي دردناكي مي گردد. بهترين درمان براي اين نوع سردرد اجتناب از مصرف نوشيدني ها الكلي مي باشد با مصرف قرص ويتامين B1 مي توان از سردرد هاي ناشي از خماري كم كرد.
- ابتلا به عفونت: اگر عفونتي همچون سرما خوردگي ، ويروس و تب در بدن وجود داشته باشد، سردرد نيز ممكن است رخ دهد. در اين صورت اين عفونت است بايد در بدن از بين رود. براي درمان سرماخوردگي بايستي هنگامي كه نخستين علائم سرماخوردگي چون گلودرد، آبريزش بيني و غيره شروع شد از ويتامين C در مقادير بالا و در فاصله 1 ساعته استفاده كرد. ويتامين C در درمان سرماخوردگي به صورت معجزه آسا عمل مي كند و يك آنتي بيوتيك طبيعي به حساب مي آيد.
- قند خون پايين: مصرف مواد قندي براي درمان قند خون پايين درمان محسوب نمي شود اگرچه مي تواند قند خون را موقتا بالا برده و باعث شود فرد براي مدت كوتاهي احساس بهتري داشته باشد. قند خون پايين در نتيجه پانكراس آسيب ديده اي به وجود مي آيد كه بيش از اندازه توليد انسولين را در بدن تحريك مي كند. اين مشكل را مي توان با خوردن غذاهاي كمتر در طول روز بر طرف كرد. مصرف كربوهيدرات را بايد به حداقل ميزان ممكن كاهش داد و مصرف قهوه را نيز كنار گذاشت. زيرا قهوه بيش از حد پانكراس را تحريك مي كند.
- فقدان آهن خون: سر درد بعضي از وقت ها به دليل كمبود آهن در بدن به وجود مي آيد. مخمر هاي آبجو ساز بهترين منبع آهن هستند و كم خوني را مي توان به سادگي با خوردن روزانه چند قاشق غذاخوري از اين مخمر ها بر طرف كرد.
- كمبود ويتامين هاي گروه B : سردرد ممكن است به دليل كمبود ويتامين هاي B يعني اسيد پانتوتينيك، ويتامين B12، B1 وB6 به وجود آيد و مي توان با مصرف اين ويتامين ها آن ها را برطرف كرد. با مصرف مخمر هاي آبجو ساز، جگر، جوانه گندم و غير مي توان ويتامين ب كمپلكس را به رژيم غذايي افزود. در غير اينصورت مصرف بيش از حد يك ويتامين ممكن است باعث عدم تعادل در بدن شده و منجر به مشكلات ديگري شود.
- مواد سمي: مواد سمي كه از طريق غذا، نوشيدني ها، آب و همچنين از طريق تنفس هواي آلوده وارد بدن مي شوند مي توانند باعث مشكلات زيادي در بدن گردند. مواد افزودني موجود در غذاها و در بسياري از موارد مواد آرايشي و بهداشتي پوست و مو دليل اصلي بروز سردرد مي باشند.
- سردرد هاي ميگرني
- ميگرن يك بيماري قديمي و بسيار سخت است.
- ميگرن را مي توان بيماري هجومي توصيف كرد كه با سر درد هاي شديد غالبا در يك سر همراه است و باعث سوهاضمه، اختلال در كبد و قدرت بينايي مي شود.
- ميگرن معمولا هنگامي كه شخص تحت فشار شديد روحي و رواني است يا ناگهان دچار چنين وضعيتي مي شود به وجود مي آيد.
- تهوع و استفراغ گهگاني با درد آزاردهنده سر همراه مي شود كه ممكن است سه روز نيز طول بكشد.
- ميگرن معمولا قبل از حمله هشدار هايي به بيمار مي دهد. نقاط سياه يا خطوط زيگزاگ مانندي در مقابل چشم ظاهر مي شود يا او در قدرت بينايي اش دچار مشكلاتي مي شود.
- هنگامي كه سردرد شروع مي شود بيمار ممكن است در دست ها يا پاهاي خود احساس گزگز يا ضعف كند.
- بيماران ميتلا به ميگرن در اصطلاح داراي شخصيت ميگرني هستند. آن ها افرادي كمالگرا و وسواسي هستند كه احساس مي كنند بايد هر چيزي را به شكل درست و كامل خود انجام داد. هنگامي كه آنها انجام كاري را به پايان مي رسانند، ناگهان از وضعيت تنش موقتي به احساس آرامش كامل مي رسند. سپس ميگرن در آنها به وجود مي آيد. اين يك فرايند كاملا روحي و رواني است. ماهيچه هاي سر و گردن كه به فرايند استرس دائمي واكنش نشان مي دهندف مجبور مي شوند كه بيش از حد كار كنند. ماهيچه هاي گرفته شده، عروق را فشرده كرده و جريان خون را كاهش مي دهند. هنگامي كه فردي ناگهان به آرامش مي رسد، ماهيچه هاي منقبض شده، متسع گشته و باعث كشش ديواره هاي عروق خوني مي شوند. با هر ضربان قلبي، خوني كه از طريق اين عروق به جلو رانده شده آن ها را بيشتر منبسط كرده و باعث درد آزاردهنده اي مي شود.
- درمان طبيعي و گياهي سردرد هاي ميگرني
-
- هنگامي كه سردرد به فرد حمله مي كند، شخص بايد در طول روز به انجام كار هاي ساده اي بپردازد كه به تمركز زيادي نياز ندارد يا پياده رويي كند و هواي تازه را وارد ريه هاي خود كند.
- بهترين درمان ايجاد مقاومت هاي جسمي در بدن از طريق تغذيه سالم، انجام ورزش و داشتن تفكرات مثبت و سازنده مي باشد.
- صبحانه فرد مبتلا به ميگرن بايد شامل ميوه هاي تازه و خشك شده باشد.
- ناهار بايد عمدتا از غذاهاي پروتئيني تشكيل شده باشد.
- غذاهاي نشاسته اي همچون نان سبوس دار، غلات، برنج و يا سيب زميني را بايد در هنگام شام به همراه سالاد خام مصرف كرد.
- از مصرف ادويه ها، گوجه فرنگي، شير ترش و غذاهاي چربي دار بايد اجتناب كرد.
- نوشيدن يك ليوان آب (آب گرم در زمستان و آب سرد در زمستان) كه با يك قاشق چايخوري عسل تركيب شده است در ابتداي صبح درمان مناسبي براي ميگرن محسوب مي شود.
- طبق تحقيقي مشخص شد كه استفاده از پودر گياه تاناستوم پارتنيوم در درمان ميگرن موثر است. اين گياه نوعي گل داوودي از خانواده كاسني مي باشد كه به طور سنتي نيز در درمان ميگرن از آن استفاده مي شده است.
- ميوه گياه گشنيز در منابع پزشكي كهن ايران به عنوان گياه موثر در درمان سردرد معرفي شده است. اثرات ضد درد، ضد التهاب و خواب آوري گشنيز در بسيتري از مطالعات حيواني و انساني در مقايسه با ديگر داروها چون مورفين و اسپرين تائيد شده است. وجود موادي چون لينالول در گشنيز اثرات ضد دردي و ضد التهابي ايجاد مي كند. همچنين مطالعاتي نشان داده اند كه اين گياه باعث كاهش توليد نيتريك اسيد و افزايش نورآدرنالين و سروتونين و در نتيجه كاهش درد مي گردد.
- سنبل الطيب و بادرنجبويه از جمله گياهاني هستند كه از آنها براي درمان اختلالات خواب، افسردگي، استرس، اضطراب، ميگرن و غيره استفاده مي شود. در ايران از تركيب اين دو گياه به صورت جوشانده براي درمان سردرد و ميگرن استفاده مي شده است.
-
گردآورنده:دکتر نسیم زرین پنجه
منابع:
كتاب راهنماي كامل طب سنتي، تالیف شري اچ كي باكهرو، ترجمه جمشيد هاشمي
نعمتي كريموي، ح.، رخشنده ح، اسماعيلي ح. (1386). تاثير گياه تاناستوم پارتنيوم در درمان ميگرن. مجله دانشكده پزشكي علوم پزشكي مشهد. 97ك333-338.
آنيتا منصوري و همكاران. اثر ميوه گشنيز بر سير باليني بيماران مبتلا به سر درد ميگرني. 1394. فصلنامه افق دانش. 21(2): 129-134.
Rahimi R, Shams Ardekani MR, Farjadmand F. Innovations and experiences of Hakim Seyed Mohammad
Momen Tonekaboni in Tohfe-al Momenin. 2011;1(2):165-84. [Persian]
Kyani, Kazem, Kharad, Behzad. (2013). Headache treatment with herbal medicine. Tabriz: Zarghalam Publish.
شما می توانید این خبر را در قالب یک فایل PDF چاپ یا ذخیره کنید. |