در نبرد با فراموشي
نگاهي به دستاورد محققان ايراني در توليد داروي پيشگيري از آلزايمر در روزنامه همشهري در تاريخ 1 اسفند ماه 1395
این روزها وقتی حرف از بیماری مهلک به میان میآید ناخودآگاه ذهن بسیاری به سوی بیماریهایی مانند سرطان یا بیماریهای قلبی و عروقی میرود؛ بیماریهایی که جسم انسان را تحتتأثیر قرار میدهد و پس از مدتی نیز باعث مرگ بیمار میشود.
اما بيمارياي مانند آلزايمر كه آمار آن هر روز رو به افزايش است سلامت روح و مغز را تحتتأثير قرار ميدهد و در درازمدت مرگ را در فراموشي به ارمغان ميآورد. بسياري از داروهاي شيميايي و گياهي براي درمان آلزايمرهاي خفيف و كنترل آلزايمرهاي پيشرونده توليد و در بازار توزيع شدهاند اما خيلي از داروهاي شيميايي با عوارض تأثيرگذار بر دستگاه گوارش همراه بوده و داروهاي گياهي نيز هنوز از پشتوانه علم امروزي برخوردار نيستند. محققان ايراني بعد از سالها مطالعه و تحقيق علمي موفق شدند از گياه بادرنجبويه داروي «مليتروپيك» را كه يك محصول مؤثر در پيشگيري از پيشرفت آلزايمر است به مرحله توليد برسانند. اين تحقيق علمي در معتبرترين مجله روانپزشكي دنيا و بسياري از خبرگزاريهاي خارجي بازتاب گستردهاي داشته است. اين تحقيقات براي نخستينبار در دنيا انجامشده و از مرحله تحقيق تا تهيه عصاره و توليد آن در داخل كشور و در پژوهشكده گياهان دارويي جهاد دانشگاهي انجام گرفته است. دكتر شمس عليرضازاده، رئيس پژوهشكده گياهان دارويي جهاد دانشگاهي، از اين موفقيت بزرگ علمي در طب سنتي و طب مدرن و توليد دارويي كه آلزايمر را كنترل كرده و باعث كاهش علائم تحريكپذيري ميشود، ميگويد.
يك تحقيق؛ آغاز يك انقلاب
هزينه و عوارض بيماريهايي مانند آلزايمر يا ديابت براي بيمار و خانوادهاش بسيار بيشتر از سرطان است. بيمارياي مانند آلزايمر بهدليل اينكه به شكل مزمن اتفاق ميافتد بسياري از خانوادهها متوجه آن نميشوند. آلزايمر يا فراموشي، بيمارياي است كه با بالا رفتن سن و از ۶۰ سالگي به بعد آغاز ميشود و ۲ يا ۳درصد افراد بالاي ۶۰ سال درگير اين بيماري ميشوند و در افراد بالاي ۷۰ يا ۷۵ سال، درصد شيوع آن به ۱۰ درصد ميرسد. پيشگيري از اين بيماري اگر در شرايط خفيف انجام گيرد موثر است و اگر به مرحله انتهايي برسد درمان آن به سختي خواهد بود و فرد تمام حافظهاش را از دست ميدهد و به اينترتيب شرايط حادي براي خود و خانوادهاش بهوجود خواهد آورد.
دكتر شمسعلي رضازاده، رئيس پژوهشكده گياهان دارويي جهاددانشگاهي با بيان اينكه در بيماري آلزايمر، همه خانواده بيمار با اين بيماري درگير هستند، درباره تحقيقات انجام شده براي ساخت داروي مليتروپيك اينگونه ميگويد:«از سال ۱۳۸۳ با همكاري مركز تحقيقات روانپزشكي روزبه، مطالعاتي روي ۴۲ بيمار مبتلا به آلزايمر خفيف تا متوسط در سنين بين ۸۰-65 سال انجام داديم و به اين افراد عصاره گياه بادرنجبويه تجويز كرديم و به دستهاي ديگر دارونما داديم. پس از پايان ۴ماه مطالعه، شاخصهاي فراموشي، فعاليتهاي شناختي و عوارض جانبي مورد پايش قرار گرفتند و نتيجه آن، تغيير قابل توجه و معناداري را بيان ميكرد. افرادي كه از عصاره بادرنجبويه استفاده كردند، نسبت به افرادي كه دارونما مصرف كردند ميزان آلزايمر آنها به خوبي كنترل شد و عارضه اضطراب و تحريكپذيري به شكل محسوسي در دسته اول نسبت به دسته دوم كاهش پيدا كرد. بادرنجبويه داراي آثار آرامبخش، ضدباكتري و ضداسپاسم است. نتيجه آزمايش عصاره آن در موش، آثار آرامبخش و فعاليت ضددرد محيطي را به همراه داشت. اين پروتكل درماني در مقايسه با داروهاي شيميايي ويژگيهاي مثبت ويژهاي داشت. همان اثربخشي اما با عوارض جانبي كمتري را در اين مطالعه روي داروهاي گياهي مشاهده كرديم. در ارتباط با داروهاي شيميايي عوارض گوارشي و برخي برانگيختگيها را شاهد بوديم اما در ارتباط با داروي گياهي مليتروپيك عارضه خاصي در بيماران مشاهده نكرديم. اين دارو در كنار اثربخشي در افزايش حافظه و پيشگيري از آلزايمر، كاربردهاي مفيد ديگري نيز دارد كه ميتوان به افزايش تمركز، بهبود خواب، كاهش عوارض گوارشي كه همراه با مصرف اين فرآورده اتفاق ميافتد اشاره كرد.
90درصد توليد در داخل
دكتر رضازاده ادامه ميدهد: «ما براي نخستينبار در دنيا اين گزارش را ارائه كرديم و اين كار براي نخستينبار توسط تيم ما انجام گرفت. كاربرد درماني گياه دارويي بادرنجبويه براي نخستينبار توسط متخصصان ما گزارش شد و اين دارو با توجه به توسعه و پيشرفت آلزايمر در جامعه كهنسال و با توجه به افزايش اميد به زندگي كه در جامعه اتفاق افتاده است كاربرد زيادي خواهد داشت. ويژگي خاص اين فرآورده اين است كه نه تنها از مرحله كاشت مزرعهاي تا مرحله تهيه عصاره و توليد آن در كشورمان، (نزديك به ۹۰ درصد) آن در خود پژوهشكده گياهان دارويي اتفاق ميافتد و هيچگونه خروج ارز براي توليد اين فرآورده اتفاق نميافتد بلكه بحث كشاورزي و بحث توليد عصاره و بخش توليد داروي گياهي ما با ورود اين دارو و داروهاي مشابه ديگر توسعه پيدا ميكند.
او درباره برنامه توليد اين دارو و توزيع آن ميگويد: برنامهريزي ما براي توليد اين فرآورده با ۵۰ هزار جعبه در ماه شروع شده است و با توجه به نياز بازار و برنامههاي صادراتي كه داريم تا سقف ۲۰۰هزار جعبه در ماه قابل افزايش است. داروي درمان آلزايمر مليتروپيك در داروخانههاي برگزيده كشور توزيع ميشود.
همچنين اخيرا داروي گياهي ليورسيل را براي درمان ديابت معرفي كردهايم كه با استقبال خوبي از سوي مردم مواجه شده است و براساس ارزيابي كه از بازار انجام دادهايم بيش از ۸۰درصد رضايتمندي در مصرفكنندهها وجود دارد و بر همين اساس، اين دارو و داروهاي بعدي در حوزه گوارش و ديابت خواهد بود و بهزودي آنها را وارد بازار خواهيم كرد.
شما می توانید این خبر را در قالب یک فایل PDF چاپ یا ذخیره کنید. |