گیاهان رنگزا
اثرات جانبي و زيانهاي ناشي از مصرف مواد شيميايي، داروهاي مصنوعي، سموم شيميايي و مواد افزودني و نگهدارنده سنتزي و رنگزاهاي آلي و بروز انواع سرطانها و بيماريهاي مختلف و همچنين اثرات زيست محيطي آنها در سالهاي اخير موجب حذف تدريجي كليه مواد مصرفي شيميايي در مواد غذايي، دارويي و آرايشي - بهداشتي شده است.
تركيبات رنگي، يكي از پرمصرفترين مواد در صنايع مختلف هستند. امروزه توجه زيادي به جايگزيني رنگدانه هاي طبيعي به جاي رنگهاي سنتزي معطوف شده است.
رنگ هاي طبيعي: رنگهاي طبيعي بر اساس منشاء توليد به سه دسته تقسيم ميشوند :
1 -رنگهاي طبيعي با منشاء معدني مانند خاك سرخ،
2 -رنگهاي طبيعي با منشاء جانوري مانند رنگ قرمز درخشان تهيه شده از حشرات،
3-رنگهاي طبيعي با منشاء گياهي كه ناشي از فعاليت تركيباتي است كه در قسمتهاي مختلف گياه يافت ميشوند.
اين تركيبات ساختمان شيميايي متفاوت داشته و روشهاي متنوعي براي استخراج آنها وجود دارد. طيف گستردهاي از رنگها شامل آبي، قرمز، زرد، سفيد، سياه، قهوهاي و تركيبي از آنها از گياهان استخراج شده است. تقريباً رنگدانه ها در همه ي بخشهاي گياه مانند ريشه، پوست درخت، برگ، ميوه، چوب، گل و . .. توليد ميشود.
منابع گياهان رنگزا در طبيعت بسيار زياد و برآورد شده است كه حدود 1100 گياه با قابليت توليد رنگزايي وجود دارند، كه در صنايع مختلف قايليت هاي متفاوتي دارند.
كاربرد گياهان رنگزا: رنگدانه هاي گياهي در صنايع مختلف قابليت كاربرد دارند. مهمترين اين كاربردها شامل: استفاده از خواص دارويي رنگهاي طبيعي، خواص حفاظتي در برابر نور در پارچه استفاده در صنايع آرايشي - بهداشتي مانند رنگ مو، شامپو و صابونسازي تهيه حسگرهاي زيستي در صنايع غذايي به عنوان افزودني و رنگدهنده كاربرد در رنگرزي الياف
منابع:
خاناحمدی معصومه، حاجیآقایی رضا، قاسمی سمیرا، آخوندزاده شاهین، آزادمهر عباس، آشوری نسیم و همکاران.. مروری بر خواص دارویی گیاهان رنگزا. فصلنامه گياهان دارويي. ۱۳۹۳; ۴ (۵۲) :۱-۲۵
اوکتایی، ناصر، «هنر رنگرزی با گیاهان»، دفتر نشر خودکفایی، تهران، 1363 .
شما می توانید این خبر را در قالب یک فایل PDF چاپ یا ذخیره کنید. |