بومادران ﻣﻮﺛﺮ در ﻛﺎﻫﺶ ﺗﺐ در ﻛﻮدﻛﺎن
بومادران معمولی یا بومادران هزاربرگ ، گیاهی است از تیره گلستارهایها از سرده بومادران با نام علمی .Achillea santolina
نام فارسي: بومادران
نام علمي: Achillea santolina
نام عمومي:
گياه شناسي:
گیاهی است علفی و یکساله، دارای ساقه و شاخههای راست به ارتفاع ۲۵ تا ۶۰ سانتیمتر که در نواحی بحرالروم (مدیترانه) و غالب نقاط ایران میروید. این گیاه به رنگ سبز مایل به زرد با دمبرگ دراز و گلهایی مجتمع به صورت خوشه دراز در کناره برگها دارد. دانه اش تقریباً کروی و صاف است. سرشاخههای گل دار این گیاه بعلت دارا بودن اسانس بوی مخصوص دارند. مشک چوپان در طب عوام به عنوان خلطآور مصرف میشود و برای آن اثر ضد تشنج و نیرو دهنده و تسکین دهنده تنگی نفس ذکر شدهاست.
نام لاتین این گیاه برگرفته از نام آشیل، قهرمان افسانهای یونان است. گفته میشود در دوران نبردهای تروآ (حدود ۱۲۰۰ سال قبل از میلاد) از بومادران برای درمان زخم و جلوگیری از خونریزی و عفونت استفاده میشد. ضمناً این گیاه در دورة ساکسونها برای دفع چشم بد به کار میرفت و نیز در مراسم سحر و جادو هم از آن استفاده میشد. نام مرسوم آن یعنی «خون دماغ» کاربرد سنتی بند آورنده خونریزی آن را بیان میکند.
ﮔﻴﺎﻫﺎن ﻣﻮﺛﺮ در ﻛﺎﻫﺶ ﺗﺐ در ﻛﻮدﻛﺎن
ﺗﺐ از ﻋﻼﻳﻢ ﺷﺎﻳﻊ و ﻣﻬﻢ در اﻛﺜﺮ ﺑﻴﻤﺎري ﻫﺎي ﻋﻔﻮﻧﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ .ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻴﻜﺮوﺑﻲ، ﻋﻮاﻣﻞ اﻳﻤﻮﻧﻮﻟﻮژﻳﻚ ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ آزادﺳﺎزي ﻣﻮاد ﺗﺐ زاي دروﻧﻲ ﺳﺒﺐ اﻓﺰاﻳﺶ دﻣﺎي ﺑﺪن ﺷﻮﻧﺪ .اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ ﻛﻪ ﺷﻨﺎﺧﺖ و ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺻﺤﻴﺢ ﻋﻠﻞ ﺗﺐ در ﻛﻮدك ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﻴﺖ اﺳﺖ .ﮔﺎه ﺷﻴﺮﺧﻮاران و ﻛﻮدﻛﺎن در ﺳﻨﻴﻦ ﻗﺒﻞ از 5 ﺳﺎﻟﮕﻲ ﺑﻪ ﺗﺐ ﻫﺎي ﺷﺪﻳﺪي ﻣﺒﺘﻼ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ زﻣﻴﻨﻪ ﺳﺎز ﺣﻤﻼت ﺗﺸﻨﺠﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد .ﻟﺬا ﻛﻨﺘﺮل ﺗﺐ و ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻧﮕﺎه داﺷﺘﻦ دﻣﺎي ﺑﺪن ﻳﻚ ﺿﺮورت ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد .از دﻳﺮﺑﺎز ﺑﺴﻴﺎري از ﮔﻴﺎﻫﺎن در ﻃﺐ ﺳﻨﺘﻲ و نیز مردمی به ﮔﻴﺎﻫﺎن ﻣﻌﺮق ﻣﻌﺮوف ﺑﻮده اﻧﺪ . اﻳﻦ ﮔﻴﺎﻫﺎن ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻌﺮﻳﻖ از ﺑﺪن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﻛﺎﻫﺶ دﻣﺎي ﺑﺪن ﻛﻮدك ﻳﺎري رﺳﺎﻧﻨﺪ .
ﺑﻮﻣﺎدران، ﺷﺎﻣﻞ ﻛﺎﭘﻴﺘﻮل ﻛﺮوي و ﻛﺮکدار ﻫﺎي ﻣﺠﺘﻤﻊ در ﺑﺎﻻي ﺷﺎﺧﻪ ﻫﺎي ﻣﻨﺸﻌﺐ ﮔﻴﺎه اﺳﺖ .ﻋﻼوه ﺑﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﻓﻮق ﻛﻪ ﮔﻮﻧﻪ رﺳﻤﻲ و داروﻳﻲ اﺳﺖ در اﻳﺮان ﺑﻪ ﺳﺮﺷﺎﺧﻪ ﻫﺎي ﻫﻮاﻳﻲ ﮔﻠﺪار (زرد رﻧﮓ ﺑﺎ ﺑﻮي ﻣﻌﻄﺮ ) ﮔﻴﺎه A. santolina ﻧﻴﺰ ﺑﻮﻣﺎدران اﻃﻼق ﻣﻲ ﺷﻮد .اﻳﻦ ﮔﻴﺎه ﺑﻪ ﺗﻴﺮه ﻛﺎﺳﻨﻲ ﺗﻌﻠﻖ دارد. ﺑﻮﻣﺎدران در ﻛﻮدﻛﺎن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻣﺤﺮك و ﺗﻮﻧﻴﻚ و ﻧﻴﺰ ﻛﺎﻫﻨﺪة ﺗﺐ و ﻣﻌﺮق ﻣﺼﺮف می شود.
معمولا این گیاه را به ﺻﻮرت دم ﻛﺮده ﻳﺎ ﭼﺎي (ﻳﻚ ﻗﺎﺷﻖ ﭼﺎﻳﺨﻮري ﺑﻮﻣﺎدران در ﻳﻚ ﻓﻨﺠﺎن آب) ﺗﻬﻴﻪ ﻛﺮده و ﻫﺮ روز ﻳﻚ ﭼﻬﺎرم ﺗﺎ ﻳﻚ دوم ﻓﻨﺠﺎن را در ﻛﻮدﻛﺎن ﺑﺎﻻي ﺳﻪ ﺳﺎل ﺗﺠﻮﻳﺰ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ .ﮔﺎه اﻳﻦ ﮔﻴﺎه را در ﻓﺼﻞ ﺑﻬﺎر ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ وﻟﻴﻚ ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺗﺐ ﻣﺼﺮف می کنند. بوﻣﺎدران اﺛﺮات ﺳﺮﻛﻮﺑﮕﺮ اﻳﻤﻨﻲ داﺷﺘﻪ و اﺳﺎﻧﺲ آن آﻧﺘﻲ ﺑﺎﻛﺘﺮﻳﺎل و آﻧﺘﻲ اﻛﺴﻴﺪان ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ(سعیدنیا, داسیان et al. 1388).
گردآورنده:دكتر سعيد توكلي
منابع:
سعیدنیا, س., et al. (1388). "گیاهان دارویی موثر در بیماری های کودکان." گياهان دارويي 9(33): -.
شما می توانید این خبر را در قالب یک فایل PDF چاپ یا ذخیره کنید. |