شلغم و دیابت
شلغم با نام علمي Brassica napus از قديم در طب سنتي براي کاهش قند خون به کار مي رفته است. از سوي ديگر شلغم اثر آنتي اکسيداني دارد و بسياري از گياهاني که داراي خاصيت آنتي اکسيداني هستند، در درمان بيماري ديابت موثر شناخته شده اند.
گزارش شده آنتي اکسيدانهاي موجود در آن خطر ابتلا به بيماريهايي مانند فشار خون بالا و آرتريت روماتوييد را کاهش ميدهد. بنابراين، به دليل اين اثرات آنتي اکسيداني و داشتن ترکيباتي مانند فلاونوئیدها و آنتوسيانين پيش بيني ميشود اين گياه در بهبود بيماري ديابت موثر باشد.
ترکیبات مهم:
دانه های شلغم حاوی مقادیر زیادی اسیدهای چرب اروسیک، لینولئیک و لینولنیک می باشند.
گلوکوزینولیت ها یکی دیگر از ترکیبات مهم شلغم هستند که اثرات ضدسرطانی دارند.
همچنین شلغم حاوی:
آب، مجموع کربوهیدرات ها، بتاکاروتن، آهن، فسفر، کلسیم، پتاسیم، چربی، فیبر، ویتامین های گروه B، و ویتامین c می باشد.
گياهان گونه هاي Brassica از جمله شلغم داراي مقادير زيادي آنتوسيانين می باشند و ترکيبات حاوي آنتوسيانين با تحريک سلولهاي B پانکراس موجب ترشح انسولين شده، و در نتيجه در پيشگيري و درمان ديابت نوع ۲ موثرند. همچنین شلغم دارای مقادیر زیادی فلاونوئید است و فلاوونوئيدها داراي اثر بسيار مفيدي به ويژه در بيماري ديابت ميباشند. با توجه به اين كه عصاره شلغم پخته قند و چربي خون را كاهش و كلسترول ـ HDL را افزايش ميدهد، ممکن است بتواند داروي مناسبي براي كاهش قند و چربي خون در افراد ديابتي بوده و خطر ابتلا به بيماريهاي قلبي ـ عروقي را كاهش دهد .
تاریخچه:
شلغم بومی غرب آسیاست و قرن هاست به عنوان خوراک دام و انسان مصرف میشود. شلغم قبل از پیدایش سیب زمینی یکی از محصولات عمده خوراکی مردم اروپا و در قرون وسطی غذای مردم فقیر بوده است. این گیاه در نواحی و فصول سرد به راحتی قابل کشت است. در حال حاضر شلغم در فصل های پاییز و زمستان در اروپا، آسیا، کانادا و آمریکای شمالی کشت میشود. بر اساس برخی اسناد شلغم از چهار هزار سال قبل در اروپا کشت میشده است.
داروشناختی:
شلغم به علت وجود ویتامین ها، املاح و مواد مهم دیگر جزء گیاهان و سبزیجات ارزنده است. از مهم ترین خواص شلغم اثرات ضدسرطانی، ضدمیکروب و ضدویروسی آن می باشد. همچنین ادرارآور، دافع سنگ های کلیوی، کاهش دهنده اسیداوریک و درمان کننده نقرس است.
خاصیت مفید شلغم تسکین و درمان مشکلات تنفسی از جمله برونشیت و زکام می باشد. همچنین موجب تصفیه خون میشود و نیز محافظ کبد است. استفاده از شلغم به صورت ضماد و مرهم برای درمان التهاب کورک، آبسه و زخم ها بسیار مفید است.
عوارض جانبی:
در حد مصرف خوراکی و دارویی بدون عارضه بوده و گزارشی از سمیت یا عوارض جانبی در این حد وجود ندارد.
مصرف زیاد شلغم برای افراد تیروئیدی خوب نیست.
مصرف زیاد شلغم و یا روغن آن ممکن است باعث اثرات سمی بر روی قلب گردد.
گردآورنده:متين مهين زارع
منابع:
صالحي سورمقي، م . گياهان دارويي و گياه درماني . تهران . انتشارات دنياي تغذيه. 1387.
اکبري. فاطمه و همکاران،۱۳۹۱، اثر عصاره شلغم بر قند و پروفايل ليپيدي در موشهاي صحرايي ديابتي شده با الوكسان. مجله ي غدد درونريز و متابوليسم ايران دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي ـ درماني شهيد بهشتي. دوره ي چهاردهم، شماره ۵ي ، صفحه هاي ۴۹۷ ـ ۴92.
شما می توانید این خبر را در قالب یک فایل PDF چاپ یا ذخیره کنید. |