همراه با تغذيه سالم، همگام با سلامتي/ خواص اسفناج و تركيبات مغذي موجود در آن
سبزيجات داراي برگهاي سبز رنگ و پهن مانند اسفناج با بافت شكننده و ترد و رنگ سبز يشمي بيش از هر ماده غذايي ديگري تامين كننده مواد مغذي هستند.
به گزارش روابط عمومی پژوهشکده گیاهان دارویی به نقل از سرويس «بهداشت و درمان» خبرگزاري دانشجويان ايران، اگرچه اسفناج در تمام طول سال در دسترس است اما بهترين فصل تهيه آن بهار و پاييز است كه در تازهترين فصل خود است، بهترين طعم را دارد و بيش از هر زمان ديگري قابل دسترسي است. محققان دست كم 13 نوع مختلف از تركيبات فلاونوئيدي در اسفناج پيدا كردهاند كه به عنوان آنتي اكسيدان عمل ميكنند و خواص ضد سرطاني دارند. خواص ضد سرطاني اين فلاونوئيدها در اسفناج به ويژه در ترغيب محققان براي تهيه عصارههاي خاص از اين گياه خوراكي و به منظور استفاده در مطالعات كنترل شده بسيار تاثيرگذار بوده است. اين عصارههاي اسفناج در كاهش سرعت تقسيمات سلولي در بين سلولهاي سرطاني معده و نيز كاهش ابتلا به سرطانهاي پوستي در بين موشهاي آزمايشگاهي تاثير به سزايي داشتهاند. از سوي ديگر كاروتنوئيد موجود در اسفناج و ساير سبزيجات برگ پهن و سبز از دو روش با بروز سرطان پروستات در انسان مبارزه ميكند. نتايج اين مطالعه در مجله تغذيه منتشر شده است. اين كاروتنوئيد كه نئوگزانتين نام دارد، نه تنها سلولهاي سرطاني پروستات را وادار به خود تخريبي ميكند بلكه در رودهها به تركيبات اضافي تبديل ميشود كه نئوكروم نام دارند و مانع از تكثير سلولهاي سرطاني در اين عضو ميشود و آنها را در حالت توقف نگه ميدارد. ويتامين K موجود در اسفناج تقريبا و 20 درصد از ارزش روزانه را در يك فنجان برگ اسفناج تازه داراست و همچنين بيش از 100 درصد ارزش روزانه اين ويتامين نيز از يك فنجان اسفناج جوشانده شده تامين ميشود كه در حفظ سلامت استخوانها نقش بسزايي دارد. همچنين ويتامين K1 نوعي پروتئين غير كلاژن اصلي در استخوانها را موسوم به اولتئوكالسين فعال ميكند كه اين ماده در نگه داشتن مولكولهاي كليسم در داخل بافتهاي استخواني نقش مهمي دارد. بنابراين بدون وجود مقادير كافي از ويتامين K1، ميزان اوستئوكالسين در بدن كافي نبوده و در نتيجه تركيبات معدني استخوانها دچار اشكال ميشود. براي بيماران مبتلا به ناراحتيهاي استخواني، ديابتي و قلبي – عروقي كمتر ماده غذايي به لحاظ بهرهمندي از تعداد قابل توجهي مواد مغذي كمك كننده با اسفناج قابل مقايسه است. اسفناج يك منبع عالي و غني از ويتامين C و ويتامين A است. اين دو ماده مغذي آنتي اكسيدانهاي مهمي هستند كه براي كاهش تعداد راديكالهاي آزاد در بدن فعاليت ميكنند. ويتامين C به عنوان يك آنتي اكسيدان محلول در آب و بتاكاروتن به عنوان يك آنتي اكسيدان محلول در چربي عمل ميكنند. اين دو آنتي اكسيدان گروهي را تشكيل ميدهند كه مانع از اكسيداسيدن كلسترول در خون ميشود. كلسترول اكسيده شده به هم ميچسبد و در رگهاي خوني ديوارههايي ميسازد كه ميتواند باعث مسدود شدن رگهاي خوني شده و در نتيجه منجر به بروز سكته قلبي يا مغزي شود. مصرف مقادير زيادي ويتامين C و بتاكاروتن ميتواند به پيشگيري از بروز چنين پيچيدگيهايي كمك كند و يك فنجان اسفناج جوشانده ميتواند 294/8 درصد از ارزش روزانه ويتامين A و 29/4 درصد ارزش روزانه و ويتامين C را در اختيار شما قرار دهد. اسفناج همچنين منبع غني از فوليت است. به علاوه اين گياه سرشار از عنصر منيزيم است كه اين ماده معدني نيز ميتواند در كاهش فشار خون بالا موثر بوده و در نتيجه بدن را در برابر ابتلا به بيماريهاي قلبي محافظت كند. يك فنجان جوشانده اسفناج حاوي 65/6 درصد ارزش روزانه فوليت و 39/1 درصد ارزش روزانه منيزيم است. گياه اسفناج همچنين ميتواند در پيشگيري از ابتلا به سرطان روده بزرگ موثر باشد. ويتامين C و بتاكارون موجود در اسفناج به حفاظت از سلولهاي روده بزرگ در برابر تاثيرات مخرب راديكالهاي آزاد كمك ميكنند و فوليت نيز در پيشگيري از آسيب مولكول وراثتي دي ان آ و ايجاد جهشهاي ژنتيكي در سلولهاي روده بزرگ حتي زماني كه در معرض مواد شيميايي سرطانزا قرار ميگيرند، موثر است. مطالعات نشان ميدهد افرادي كه از مواد غذايي حاوي ويتامين C بالا، بتاكارون و يا حتي فوليت مصرف ميكنند بسيار كمتر از ديگران در معرض ابتلا به سرطان روده بزرگ قرار دارند. اسفناج همچنين حاوي مواد مغذي ضد التهابي است. اين مواد مغذي در اسفناج ميتوانند در بهبود مشكلات و ناراحتيهايي كه التهاب بافتها در آنها نقش مهمي دارند، موثر باشند. براي مثال، آسم، آرتروز و استئوآرتيك همگي حالتهاي التهابي هستند. از آنجا كه بتاكاروتن و ويتامين C خواص ضد التهابي دارند لذا ميتوانند براي كاهش علائم اين بيماريها در برخي از بيماران مؤثر باشند. به علاوه منيزيم و ريبوفلاوين موجود در اسفناج، دو ماده مغذي هستند كه ميتوانند از تعداد دفعات بروز حملات و سردردهاي ميگرني در افرادي كه دچار اين گونه سردردها هستند، بكاهند. همچنين محققان در مطالعه بر روي حيوانات آزمايشگاهي دريافتهاند كه اسفناج مغز را در برابر استرس اكسيد كننده محافظت كرده و در نتيجه از تحليل رفتن مغز در نتيجه افزايش سن جلوگيري ميكند. مصرف مقادير زيادي اسفناج ميتواند از آسيبهاي مغزي در نتيجه سكته و ساير اختلالات نورولوژيكي جلوگيري كند. اسفناج پخته سرشار از آهن است. اين گياه خوراكي براي زنان در دوران عادت ماهانه كه در معرض فقر آهن هستند، بسيار مهم است. افزايش ذخاير آهن با مصرف اسفناج ايده مناسبي است به ويژه به اين دليل كه در مقايسه با گوشت قرمز منبع شناخته شدهاي از آهن است. اسفناج آهني را در اختيار بدن قرار ميدهد كه كالري بسيار كمتري دارد و كاملا فاقد چربي است. آهن از تركيبات داخلي هموگلوبين خون است كه اكسيژن را از ششها به تمام سلولهاي بدن منتقل ميكند و همچنين بخش كليدي از سيستمهاي آنزيمي براي توليد انرژي و متابوليسم است. به علاوه اگر شما خانمي باردار يا شيرده هستيد، نيازتان به عنصر آهن افزايش پيدا ميكند. كودكان رو به رشد و نوجوانان نيز به مراتب نيازمند آهن بيشتري هستند. گفتني است كه در يك فنجان اسفناج جوشانده 35/7 درصد ارزش روزانه آهن وجود دارد. بنابراين اگر چه اسفناج در ظرف چند دقيقه پس از مصرف شما را بسيار قدرتمند نميكند اما ميتواند در ابتلا به بسياري از مشكلات جدي براي سلامتي نقش پيشگيرانه بسيار مهمي داشته باشد. گفته ميشود كه منشا گياه اسفناج ايران باستان است. سپس در قرن هفتم وارد چين شد. اين گياه در آب و هواي معتدل به خوبي رشد ميكند. امروزه ايالات متحده و هلند از بزرگترين توليد كنندگان تجاري اسفناج در جهان هستند. براي نگهداري اسفناجي را انتخاب كنيد كه ساقه و برگهاي سبز تيره و پر طراوت دارد و نشانهاي از زردي در آنها مشاهده نميشود. اين برگها بايد تازه و لطيف به نظر برسند و پلاسيده و سياه نباشند. از مصرف برگهاي لزج شده بپرهيزيد كه اين حالت نشاندهنده فاسد شدن گياه است. در اينجا به ترتيب مواد مغذي و معدني موجود در اسفناج به همراه مقدار آنها، ارزش روزانه و انتخاب آن به عنوان منبع هر كدام از اين ريزمغذيها با درجهبندي عالي، بسيار خوب و خوب مشخص شده است؛ - در يك فنجان اسفناج جوشانده با نمك: كالري 41/40 واحد، ويتامين K به ميزان 888/50 ميكرگرم با ارزش روزانه 1110/6 درصد و به عنوان منبع عالي اين ويتامين، ويتامين A به ميزان 14742 واحد بينالمللي با ارزش روزانه 294/8 درصد به عنوان منبع عالي، منگنز به ميزان 1/68 ميليگرم با ارزش روزانه 84/0 درصد و يك منبع عالي، فوليت به ميزان 262/44 ميكرگرم با ارزش روزانه 65/6 درصد و يك منبع عالي، منيزيم به ميزان 156/60 ميلي گرم با ارزش روزانه 39/1 درصد و يك منبع عالي، آهن به ميزان 6/43 ميلي گرم با ارزش روزانه 35/7 درصد و يك منبع عالي، ويتامين C به ميزان 17/64 ميلي گرم با ارزش روزانه 29/4 درصد و يك منبع عالي، ويتامين B2 يا ريبوفلاوين به ميزان 0/42 ميلي گرم با ارزش روزانه 24/7 درصد و يك منبع عالي، كلسيم به ميزان 244/80 ميلي گرم با ارزش روزانه 24/5 و يك منبع عالي، پتاسيم به ميزان 838/80 ميلي گرم با ارزش روزانه 24/0 و يك منبع عالي، ويتامين B6 يا پيريلوكسين به ميزان 0/44 ميلي گرم با ارزش روزانه 22 درصد و يك منبع عالي، تريپتوفان به ميزان 0/07 گرم با ارزش روزانه 21/9 درصد و يك منبع عالي، فيبر خوراكي به ميزان 4/32 گرم با ارزش روزانه 17/3 درصد و يك منبع بسيار خوب، مس به ميزان 0/31 ميلي گرم با ارزش روزانه 15/5 درصد و يك منبع بسيار خوب، ويتامين B1 يا يتامين به ميزان 0/17 ميلي گرم با ارزش 11/3 درصد و يك منبع بسيار خوب، پروتئين به ميزان 5/35 گرم با ارزش روزانه 10/7 درصد و يك منبع بسيار خوب، فسفر به ميزان 100/80 ميلي گرم با ارزش روزانه 10/1 درصد و يك منبع بسيار خوب، عنصر روي به ميزان 1/37 ميلي گرم با ارزش روزانه 9/1 درصد و يك منبع بسيار خوب، ويتامين E به ميزان 1/72 ميلي گرم با ارزش روزانه 8/6 درصد و يك منبع بسيار خوب، چربي امگا – 3 به ميزان 0/15 گرم با ارزش روزانه 6/0 درصد و يك منبع خوب، ويتامين B3 يا يناسين به ميزان 0/88 ميلي گرم با ارزش روزانه 4/4 درصد و يك منبع خوب و بالاخره سلنيم به ميزان 2/70 ميكروگرم با ارزش روزانه 3/9 درصد به عنوان يك منبع خوب از اين مواد در اسفناج وجود دارد.
شما می توانید این خبر را در قالب یک فایل PDF چاپ یا ذخیره کنید. |